Wcześniejsza spłata kredytu konsumenckiego - orzeczenie TSUE

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku wydanym 11 września 2019 roku, sygn. akt C-383/18,  jednoznacznie rozstrzygnął, że art. 16 ust. 1 dyrektywy 2008/48 o kredycie konsumenckim należy rozumieć w następujący sposób:

prawo konsumenta do obniżki całkowitego kosztu kredytu w przypadku wcześniejszej spłaty kredytu obejmuje wszystkie koszty, które zostały nałożone na konsumenta (pkt 36 wyroku).

W oparciu o interpretację przepisu przez TSUE, należy przyjąć, że obowiązkiem częściowego zwrotu przewidzianego w art. 49 ust.1 ustawy o kredycie konsumenckim objęte są wszystkie koszty składające się na całkowity koszt kredytu, a zatem np. prowizja, opłata przygotowawcza, ubezpieczenie itp. 

Należy także mieć na uwadze, że dyrektywa o kredycie konsumenckim jest dyrektywą harmonizacji zupełnej, co oznacza, iż prawodawca krajowy nie może przyjąć innych rozwiązań niż te wynikające bezpośrednio z dyrektywy. 

Polskie banki są zatem zobowiązane realizować rozliczenia kredytów konsumenckich zgodnie z wytycznymi Trybunału. 

Stosowanie wyroku TSUE

Wyroki TSUE wiążą w zakresie interpretacji dyrektyw unijnych wszystkie organy państwowe, w tym przede wszystkim sądy. Wynika to z zasady lojalnej współpracy, o której stanowi art. 4 ust. 3 Traktatu o Unii Europejskiej.

Przypominam także, iż zarówno Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Rzecznik Finansowy, jak i Rzecznik Praw Obywatelskich, apelują do instytucji finansowych o respektowanie orzeczeń TSUE oraz przestrzeganie ustanowionych przepisami praw konsumentów. 

Wyłączenia

Zgodnie z wyrokiem TSUE "nie żąda się rekompensaty za przedterminową spłatę:

a)      jeżeli spłata została dokonana na mocy umowy ubezpieczenia zawartej w celu zabezpieczenia spłaty kredytu;

b)      w przypadku kredytów w rachunku bieżącym;

c)      jeżeli spłata nastąpiła w okresie, w którym stopa oprocentowania kredytu nie jest stała."

Sugerowane działania

Jeśli spłaciłeś kredyt przed terminem i masz wątpliwości, czy bank prawidłowo rozliczył kredyt i związane z nim opłaty - złóż reklamację do banku i poproś o ponowne przeliczenie opłat związanych z kredytem konsumenckim. 

W zależności od banku, zgłoszenia przyjmowane są telefonicznie lub w formie pisemnego wniosku sporządzanego w placówce. 

Jeśli odpowiedź banku lub samo rozliczenie opłat będą budziły wątpliwości możesz poprosić o pomoc rzecznika konsumentów w swoim miejscu zamieszkania lub Rzecznika Finansowego.

Aktualizacja 3 marca 2020 roku:

W związku ze zgłaszanymi przez konsumentów problemami z prawidłowym rozliczeniem wcześniejszejszej spłaty kredytu konsumenckiego, Prezez UOKiK wydał stanowisko w tej sprawie. Dokument można pobrać ze strony Finanse UOKiK.

Aktualizacja 10 lipca 2020 roku:

Aktualne informacje Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz wzór wniosku: tutaj. 

Kalkulator, przygotowany przez UOKiK, który pomoże wyliczyć orientacyjną kwotę do zwrotu z tytułu wcześniejszej spłaty kredytu konsumenckiego metodą liniową: tutaj.