Ograniczenia płatności przy użyciu karty kredytowej

Kwestię ograniczenia płatności przy użyciu karty kredytowej reguluje ustawa z dnia z dnia 12 września 2002 r. o elektronicznych instrumentach płatniczych (Dz. U. z dnia 11 października 2002 r.). W art. 9 ustawy wyszczególniono jedynie przykładowe przypadki, w których sprzedawca (akceptant) może odmówić przyjęcia zapłaty, są to:

1.    nieważność elektronicznego instrumentu płatniczego;

2.    zastrzeżenie elektronicznego instrumentu płatniczego;

3.    niezgodność podpisu na elektronicznym instrumencie płatniczym z podpisem na dokumencie obciążeniowym;

4.    odmowa okazania dokumentu stwierdzającego tożsamość przez posiadacza lub użytkownika w przypadku określonym w art. 10 ust. 1 (tj. w razie uzasadnionych wątpliwości co do jego tożsamości) albo stwierdzenia posługiwania się elektronicznym instrumentem płatniczym przez osobę nieuprawnioną;

5.     niemożność uzyskania akceptacji dokonania operacji.

Powyżej wskazany katalog przyczyn odmowy przyjęcia zapłaty przez akceptanta ma w komentowanym przepisie charakter przykładowy, na co wskazuje wyrażenie "w szczególności". Można go rozszerzyć w drodze umowy pomiędzy agentem rozliczeniowym (organizacją płatniczą np. Visa, Master Card itp.) a akceptantem (sprzedawcą) o przyjmowanie zapłaty.

Oznacza to, że w umowie strony mogą określić inne przyczyny odmowy przez akceptanta przyjęcia zapłaty przy użyciu elektronicznego instrumentu płatniczego. Takim szczególnym wypadkiem mogłoby być więc ustalenie minimalnej kwoty płatności kartą.

W praktyce większość organizacji płatniczych nie zawiera w umowach z punktami usługowymi takiego zastrzeżenia, a wręcz przeciwnie niektóre z nich wprost zabraniają wprowadzania podobnych ograniczeń. Organizacje te stoją bowiem na stanowisku, że powody odmowy przyjęcia zapłaty przy użyciu kart powinny wiązać się przede wszystkim z zapewnieniem bezpieczeństwa transakcji (jak przyczyny z art. 9 ww. ustawy), do takich przyczyn nie można natomiast zaliczyć względów ekonomicznych sklepu, który ponosi opłaty za każdorazowe połączenie z organizacją płatniczą.

Reasumując ustalanie samowolnie przez sklep minimalnej kwoty płatności karta jest niedozwolone.

W razie wątpliwości, czy dany sklep w zawartej umowie posiada zapis ograniczający kwotowo przeprowadzane transakcje, powinniśmy mieć wgląd w jej treść, co w praktyce może okazać się jednak bardzo utrudnione. W takim wypadku pozostaje nam powiadomić centra rozliczeniowe obsługujące dany sklep lub punkt usługowy bądź złożyć zawiadomienie w banku, który wydał nam kartę.

Zdarza się, że po uzyskaniu przez centra rozliczeniowe informacji o postępowaniu sprzedawcy wbrew umowie, tj. w sytuacji gdy sklep samodzielnie wprowadza ograniczenia kwotowe, organizacje te rozwiązują umowy z takimi punktami.